Nơi thành Xá Vệ xưa kia
Vợ chồng nhà nọ rất chi là giàu
Vì cha ông họ từ lâu
Chết đi để lại đời sau gia tài.
Vợ chồng cả chục năm trời
Lấy nhau sinh được một người gái ngoan
Đẹp xinh, đức hạnh vẹn toàn
Mẹ cha chiều chuộng, khỏi làm lụng chi
Số cô sướng ít ai bì
Hưởng nhiều phước báu từ khi chào đời.
Vợ chồng sống rất thảnh thơi
Về sau thêm được hai người con trai
Gia đình êm ấm trong ngoài
Gái đầu lòng thấy tương lai rực hồng.
Khi cô lớn, định kén chồng
Nhắm chàng kia thấy cũng không thua gì
Bạc tiền, danh giá kể chi
Tâm đầu ý hợp, đôi bề luyến thương.
Đời người sinh tử vô thường
Cha chàng rồi đến mẹ chàng quy tiên
Một năm hai cái tang liền
Gia tài để lại bạc tiền sẵn đây
Chàng con được thừa hưởng ngay
Nhưng rồi sinh tật vui vầy ăn chơi
Nhiều gia sản, lắm cơ ngơi
Đua đòi hư hỏng sống đời tự do.
Cha cô gái chẳng âu lo
Nghĩ chàng tang chế khiến cho muộn sầu
Bước đường phóng túng chẳng lâu
Thói hư tật xấu sẽ mau ngưng liền
Thế là chấm dứt ưu phiền,
Anh chàng có sẵn bạc tiền trong tay
Con ông vẫn thoải mái ngay
Không lo vất vả đọa đày tấm thân
Cho nên ông chẳng phân vân
Đồng lòng cho cưới ngại ngần gì đâu.
Thế rồi chàng rể mau mau
Linh đình tiệc cưới rước dâu về nhà,
Chàng yêu vợ rất thiết tha
Từ sau ngày cưới chẳng xa vợ hiền
Chỉ quanh quẩn ở kề bên
Con đường trụy lạc tưởng quên hẳn rồi.
*
Nào ngờ ngày tháng dần trôi
Ngựa quen đường cũ có rời xa đâu
Chàng kia một sớm quay đầu
Về đường phóng đãng buồn đau thuở nào,
Bạn bè đông đảo biết bao
Say sưa ăn uống, ồn ào nói năng
Đua nhau nịnh hót rộn ràng
Gia tài do đó lẹ làng trôi đi,
Vợ khuyên can có ích chi
Chàng vung tay mãi đến khi hết tiền
Bạn bè xa lánh ngay liền
Khi chồng nhận rõ đảo điên cuộc đời
Than ôi thì đã muộn rồi
Còn đâu nhung lụa một thời xa xưa
Tuy nhiên sĩ diện có thừa
Nên chàng vẫn cố giữ như bình thường
Tỏ ra sang trọng phô trương
Vợ chồng do đó tìm phương kiếm tiền.
Chàng bèn nhờ cô vợ hiền
Về xin tiền bạc ở bên nhà nàng
Đặt điều nói dối mọi đường
Khi thì mua sắm nữ trang đắt tiền
Khi thì ruộng đất tậu thêm
Khi thì buôn bán ở miền xa xôi,
Dối quanh dối quẩn mãi rồi
Cuối cùng thú thật đầu đuôi sự tình
Cảnh sa sút của gia đình
Vì chồng chót dại gây thành khổ đau.
*
Cha cô gái rất buồn rầu
Giận chàng con rể trước sau gây phiền
Ăn chơi phung phí bạc tiền
Nhưng thương con gái ông liền giúp cho:
“Cứ xin mãi, chẳng hay ho
Giúp cho lần cuối, tự lo sau này!”
Tưởng rằng chàng rể đổi thay
Nào ngờ chỉ được ít ngày mà thôi
Cô con gái lại tới rồi
Lại xin tiền bạc ở nơi gia đình.
Cha cô thật rất bất bình
Không còn muốn giúp rể mình thêm chi
Ông thương con thuở xưa kia
Sống đời sung sướng có gì khổ đâu
Giờ đây đầy những lo âu
Vì chồng gieo khổ, gieo sầu mênh mông,
Ông bàn tính với vợ ông
Muốn cho con gái bỏ chồng này luôn
Sau rồi ông sẽ mang con
Gả cho người khác mới mong tốt lành.
Gái kia nghe lọt sự tình
Vội về kể lại ngọn ngành chồng nghe
Anh chồng chua xót tái tê
Suốt đêm trằn trọc bộn bề tâm can
Quẩn quanh suy nghĩ miên man
Trong niềm tuyệt vọng nát tan lòng người
Chợt chồng mất trí nhất thời
Kiếm dao giết vợ, giết người mình yêu
Rồi chàng tự sát chết theo
Xác nằm chung chỗ, máu gieo quanh vùng.
Được tin cấp báo hãi hùng
Cha cô gái tới, vô cùng đớn đau
Oán trời, trách đất hồi lâu
Than cho số mạng thảm sầu tang thương
Thần kinh rối loạn bất thường
Ông lang thang bước tìm đường hỏi thăm:
“Sao tôi số phận nhọc nhằn?
Sao tôi lâm cảnh khó khăn phũ phàng?”
*
Một ngày nắng đẹp thênh thang
Phú ông gặp Phật vội vàng quỳ tâu
Đầu đuôi gia cảnh thảm sầu
Dốc lòng thuật lại trước sau tâm thành
Thỉnh cầu Phật chỉ cho mình
Cội nguồn dẫn đến tội tình ngày nay.
Phật nghe xong phân tích ngay
Nguyên do sự việc đọa đày vương mang
Rồi ngài khuyên dạy nghiêm trang:
“Chúng sinh coi nặng tình thương gia đình
Nên thường chỉ để lòng mình
Hướng vào một chỗ mà thành khổ đau,
Tình thương phóng rộng ra mau
Thương yêu tất cả như nhau trên đời
Con ta nào khác con người
Niềm đau quằn quại tức thời tiêu tan!”
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(Thi hóa Truyện Cổ Phật Giáo)
_____________________________________________
