Cần trả lại sự tôn nghiêm cho hình tượng Đức Phật

Ngày 21-3, trên Fanpage của Trung tâm tin tức VTV24 (Đài Truyền hình Việt Nam) đăng tải thông tin: “Ngày 14/3, tại quán bar Buddha (địa chỉ tại số 7 đường Thảo Điền, phường Thảo Điền, quận 2, TP.HCM) có diễn ra buổi tiệc St. Patrick’s Day. Bệnh nhân số 91 (phi công người Anh của hãng hàng không Vietnam Airlines) đã từng đến tham gia buổi tiệc này. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM đề nghị tất cả những khách hàng từng dự buổi tiệc trên liên hệ ngay cơ quan y tế địa phương gần nhất để được kiểm tra sức khỏe và hướng dẫn phòng ngừa lây nhiễm”.

Tôi đọc xong, bỗng giật mình. Cái giật mình không phải bởi có thêm một ca nhiễm Covid-19 mới, mà giật mình vì tên gọi của quán: Buddha bar (Phật bar). Lần đầu tiên tôi biết có một quán bar lại được gắn tên với Đức Phật ở Việt Nam.

Vội vàng vào Facebook gõ thông tin, và không khó để tìm được trang Fanpage của quán này với tên gọi đầy đủ là: “Buddha Bar & Grill”. Ở phần thông tin tự giới thiệu có chia sẻ: Đây là một trong những quán bar và nhà hàng nổi tiếng nhất ở Thảo Điền trong 15 năm qua với các không gian phục vụ gặp gỡ, vui chơi, ăn uống như xem thể thao, chơi bi-a, nhạc sống…

Và những hình ảnh được đăng tải theo dạng nhật ký sự kiện, hoạt động của quán trên Fanpage này theo từng tháng, đủ để thấy đây là một điểm ăn chơi tầm cỡ giữa đất Sài Gòn dành cho giới trẻ thượng lưu – đặc biệt là người nước ngoài.

Kinh doanh quán bar không phải là một loại hình bị cản cấm ở Việt Nam, và tất cả chúng ta cũng không quan tâm về những gì diễn ra trong không gian đó. Điều đáng bàn ở đây là việc sử dụng tên gọi – một hình tượng tâm linh lớn là Đức Phật – người đại diện cho sự giác ngộ, thiền định, trí huệ, từ bi… cho một không gian xập xình ăn chơi nhảy múa liệu có phù hợp ở Việt Nam?

Theo thông tin trên trang buddhabar.com, thì đây là một chuỗi nhà hàng, quán bar, spar của Pháp, có mặt tại thủ đô và thành phố của nhiều nước như Luân Đôn, Du-bai, Manila,… Như vậy không khó để nhận ra, những người sáng lập ra buddhabar không phải là những người theo đạo Phật, nhưng lại muốn “chơi trội”, cố tình dùng tên tuổi của Phật, uy danh của Phật Giáo để hút khách kiếm lời. Và Buddha Bar & Grill Sài Gòn chính là sản phẩm ngoại lai du nhập từ những bè bọt của văn hóa xứ người và đầu óc kinh tế thị trường chạy theo lợi nhuận.

Văn hóa phương Tây khác với nhiều với văn hóa truyền thống, đạo đức của Châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng. Vậy nên, việc du nhập Buddha Bar từ nước ngoài về Việt Nam – một đất nước có tới 60% dân số là tín đồ theo đạo Phật (theo thống kê mới nhất của GHPGVN), liệu có phù hợp? Nó thể hiện một sự thách thức, tự do phóng túng quá trớn, vì đồng tiền mà gạt những giá trị đạo đức, truyền thống sang một bên của những người chủ quán này tại Sài Gòn.

Lang thang trong kho ảnh trên Fanpage của Buddha Bar & Grill, không khó để bắt gặp những tranh ảnh về Đức Phật được trang trí, trưng bày ở nhiều góc không gian khác nhau. Và 15 năm qua, Phật ở đó chiêm ngưỡng, “chịu tra tấn” trước những hình ảnh lố lăng, chướng tai gai mắt được phô bày hàng ngày, hàng giờ tại Buddha Bar & Grill, trên đất Sài Gòn.

Cuộc sống không có đúng – sai, mà chỉ là sự phù hợp hay chưa phù hợp. Một thứ có thể được coi là mốt, là sang, là đẹp ở xứ người nhưng chưa hẳn đã đẹp và phù hợp với nước ta.

Tôi nhớ khi sang Thái Lan, có bắt gặp tấm biển quảng cáo khổ lớn trên phố với nội dung: “Buddha is not for decoration, respect is common sense” nghĩa là Phật không phải để trang trí mà là điều cần được tôn trọng ở mọi nơi.

Rất mong các cơ quan văn hóa, ban ngành liên quan của Thành phố Hồ Chí Minh sẽ sớm xem xét, lên tiếng về việc tên tuổi và hình ảnh của Đức Phật được sử dụng cho quán Buddha Bar & Grill (tại địa chỉ tại số 7 đường Thảo Điền, phường Thảo Điền, quận 2) để không gây bất bình trong cộng đồng Phật tử Việt Nam, trả lại sự tôn nghiêm cho hình tượng Đức Phật.