Chủ Nhật, Tháng Mười 13, 2024
Khác

    Quả cảm oan nghiệt

    Lái buôn tên gọi Tàu Dư

    Mỗi năm gần Tết thường ưa mang hàng

    Đi xa, đến một xóm làng

    Bán buôn quen biết đã hằng bao năm

    - Advertisement -

    Vì chàng tính chẳng khó khăn

    Cho nên công việc kiếm ăn dễ dàng

    Khách chưa trả được tiền hàng

    Chàng bèn bán chịu để sang năm đòi

    Càng thêm khách, càng thêm lời

    Khi hàng mau hết của thời sinh sôi.

    Mỗi khi ghé đến đây rồi

    Tàu Dư thường đến ở nơi nhà này

    Bánh bèo được bán tại đây

    Nhưng người mua bánh lâu nay không nhiều

    Phan Phiên là chủ, sống nghèo

    Tàu Dư ở đậu biết điều giúp thêm

    Tình thân nảy nở đôi bên

    Ngày qua tháng lại vững bền tốt thay!

    Năm năm lui tới nhà này

    Tàu Dư kia bỗng một ngày biến luôn

    Cảm tình trong việc bán buôn

    Thấy chàng vắng bóng bà con ngỡ ngàng

    Xôn xao trong đám khách hàng

    Xúm nhau bàn tán rộn ràng ít lâu

    Để rồi tin tức chìm mau

    Chuyện người mất tích còn đâu bận lòng.

    *

    Tàu Dư buôn bán thành công

    Phan Phiên noi dấu, cũng mong kiếm lời

    Hàng năm thấy Tết đến rồi

    Cũng đi xa để tìm nơi mua hàng

    Mang về bán lại xóm làng

    Mỗi năm một chuyến dễ dàng vậy thôi

    Thế mà sau mấy năm trời

    Trở nên lắm của ai người sánh ngang

    Khắp vùng nổi tiếng giàu sang

    Bánh bèo nghề cũ cửa hàng dẹp luôn

    Mua thêm ruộng, tậu thêm vườn

    Nhà cao, cửa rộng, giả sơn giữa hồ

    Hoa sen muôn sắc điểm tô

    Nhà buôn thành đạt tài phô khắp vùng

    Mọi người khâm phục vô cùng

    Tuy đôi khi thấy lạ lùng lắm thay!

    Tạ ơn trên ban phước này

    Phan Phiên nổi hứng một ngày xuân sang

    Rước đoàn hát bội về làng

    Mời thiên hạ đến rộn ràng vui chơi

    Bà con được dịp xả hơi

    Rủ nhau tham dự bao người thật đông.

    *

    Đầu non vừa khuất vầng hồng

    Chủ nhà vừa cúng tế xong nhang đèn

    Rạp tuồng đã nổi trống kèn

    Mời thiên hạ chuẩn bị xem diễn tuồng.

    Ngay khi vừa kéo màn nhung

    Thời anh kép chính ung dung ra chào

    Múa may điệu bộ khéo sao

    Vừa toan cất tiếng, ngẩng đầu, xưng tên

    Anh ta ngậm miệng lại liền

    Mặt mày nhớn nhác, láo liên, kinh hoàng

    Rồi lùi bước rất vội vàng

    Vào sau sân khấu tìm đường tháo lui.

    Ông bầu tức bực kêu trời

    Đẩy anh trở lại ra ngoài màn nhung

    Anh đành miễn cưỡng diễn tuồng

    Nhưng vừa mở miệng lại vùng quay lui,

    Ông bầu đành phải đổi người

    Chọn anh kép khác ra ngoài diễn thay

    Ai ra rồi cũng vào ngay

    Cũng đều nhớn nhác mặt mày hoảng kinh

    Ông bầu dò hỏi sự tình

    Mấy người đều cứ lặng thinh, lắc đầu,

    Bên ngoài khán giả xôn xao

    Ngạc nhiên chẳng hiểu chuyện đâu lạ lùng!

    Ông bầu đề nghị đổi tuồng

    Chủ nhân đồng ý, ngại ngùng gì đâu

    Lần này chính thức ông bầu

    Mở màn, ra nói giáo đầu, xưng tên

    Miệng vừa há đã chợt im

    Nhìn quanh dáo dác như tìm kiếm ai

    Và rồi ngậm miệng tức thời

    Bước lui mấy bước vào nơi hậu trường

    Mặt kinh hoảng, vẻ hãi hùng

    Bên ngoài cả rạp vô cùng hoang mang

    Chủ nhân tức giận vô vàn,

    Ông bầu gánh chẳng nói năng nửa lời

    Chỉ lo hối thúc mọi người

    Mau mau thu dọn rút lui tức thì

    Cả đoàn hát vội ra đi

    Mặc cho ông chủ nhân kia bất bình.

    Cho là điềm chẳng tốt lành

    Giận bầu gánh hát hại mình buổi nay

    Phan Phiên đi kiện tòa ngay

    Thanh danh còn một chút này mà thôi.

    *

    Quan tòa đêm trước đang ngồi

    Uống trà, đọc sách, rung đùi, ngâm thơ

    Chợt đâu thấy một bóng mờ

    Bước vào đặt trước án thư của ngài

    Một mâm quả rồi vái dài

    Vội vàng quay gót khuất ngoài bóng đêm

    Quan tòa bèn mở ra xem

    Ngay trong mâm quả thấy liền trái cam

    Ngài thò tay vừa định cầm

    Quạ đen ngoài cửa bất thần bay ngang

    Thò chân quắp mất quả cam

    Quan tòa thấy vậy vội vàng đuổi theo

    Trượt chân vấp ngã, miệng kêu

    Giật mình tỉnh giấc thấy điều thực hư

    Rằng quan chợp giấc mộng mơ

    Quạ đen, khách lạ chỉ là chiêm bao.

    Hôm sau trùng hợp làm sao

    Phan Phiên bỗng nạp đơn vào kiện thưa

    Quan tòa chợt nghĩ giấc mơ

    Và đơn kiện tụng chắc là liên quan,

    Ngài bèn gửi giấy đòi đoàn

    Ông bầu, kép hát toàn ban đến hầu.

    Mọi người khai báo như nhau:

    “Ra tuồng định nói vài câu mở màn

    Miệng vừa há chợt kinh hoàng

    Một người xuất hiện cầm cam nhét vào

    Không cho nói được tiếng nào

    Chúng tôi sợ hãi quay đầu trở lui!”

    Sau khi nghe rõ chuyện rồi

    Quan toà tự hỏi thấy hơi lạ kỳ:

    “Trái cam kia liên hệ chi?”

    Nên quan quyết định phải đi coi liền

    Cùng quân hầu đến Phan Phiên

    Gọi là thăm hỏi cho thêm tỏ tường.

    Quan đi xem xét khu vườn

    Nào đâu thấy lạ vừa đương định vào

    Chợt nghe tiếng quạ thảm sầu

    Vang lên ảo não góc sau vườn nhà,

    Sinh nghi quan vội ghé qua

    Thấy cây cam mọc thật là xanh tươi

    Góc vườn chỉ một cây thôi

    Xum xuê cành lá, trái thời hiếm hoi

    Trên cành một trái lẽ loi

    Quan đang nghĩ ngợi chợt nơi cành này

    Một con quạ tới đậu đây

    Kêu lên thảm thiết giọng đầy oán than

    Rồi dùng mỏ mổ cam vàng

    Mổ xong cất cánh lẹ làng bay đi.

    Lạ thay trong quả cam kia

    Một tia máu đỏ tức thì phun ra

    Phan Phiên run sợ, khẽ la

    Quân hầu hoảng hốt, quan toà nghi nan

    Nghi rằng có kẻ chết oan

    Truyền quân đào bới gốc cam thăm dò

    Thấy lòi ra bộ xương khô

    Phan Phiên tái mặt hét to hãi hùng

    Vùng lên chạy trốn điên cuồng

    Lính hầu bắt lại, hết đường chối quanh.

    *

    Phan Phiên khai rõ ngọn ngành:

    “Xác Tàu Dư quả thật tình chôn đây

    Tàu Dư giàu có lắm thay

    Tôi đưa em vợ lâu nay trong nhà

    Mối manh gả cho hắn ta

    Hắn ta đồng ý, thế là tạm yên,

    Hắn về thu xếp bạc tiền

    Để qua lập nghiệp ở bên vùng này.

    Thế rồi bỗng có một ngày

    Vợ con tôi ngủ đang say giấc nồng

    Đêm khuya khuắt, trời mịt mùng

    Tàu Dư chợt gánh hai thùng đến đây

    Bên trong vàng bạc chất đầy

    Nhờ tôi chôn lén gốc cây ngoài vườn

    Chúng tôi cùng thực hiện luôn

    Vàng thoi, bạc nén đem chôn chỗ này.

    Bạc vàng gợi máu tham ngay

    Lại thêm cây cuốc trong tay sẵn sàng

    Giết Tàu Dư thật dễ dàng

    Nhắm ngay đầu hắn tôi phang xuống liền

    Tàu Dư chết chẳng kịp rên

    Hố sâu đào sẵn một bên đây rồi

    Tôi chôn xác chết xuống thôi

    Bốn bề vắng lặng ai người nào hay

    Bứng cây cam nhỏ cạnh đây

    Tôi trồng cam đó lên ngay hố này.

    Với bao tài sản trong tay

    Tôi thôi nghề cũ, tháng ngày đi buôn

    Để che mắt khắp làng thôn

    Làm như tôi kiếm được luôn nhiều lời

    Mọi người nghĩ tài sản tôi

    Là do buôn bán nhờ trời phất lên.”

    Tòa bèn xử tội Phan Phiên

    Bao nhiêu gia sản tịch biên ngay liền

    Trích riêng ra một khoản tiền

    Cầu siêu chay tịnh ba đêm, ba ngày

    Cho Tàu Dư chết nơi đây

    Được mau siêu thoát, oán này lìa xa.

    Cầu siêu đến tối thứ ba

    Hồn Tàu Dư bỗng hiện ra lạy quỳ

    Trước bàn thờ Phật uy nghi

    Lạy xong ba lạy hồn kia biến liền

    Thoáng qua một bóng quạ đen

    Bay đi cất tiếng kêu trên bầu trời.

     

    Tâm Minh Ngô Tằng Giao

    (thi hóa phỏng theo TRUYỆN CỔ PHẬT GIÁO)

    _________________________________________________________

    - Advertisement -
    Tin tức khác
    - Advertisment -

    Xem nhiều