Ngày xưa ở tại nước kia
Có bà goá phụ Đề Vi rất giàu
Chồng thời chết đã từ lâu
Lại không con cái, u sầu mãi thôi
Một thân goá bụa đơn côi
Không người che chở, chẳng ai nương nhờ.
Đúng theo phép thời bấy giờ
Vì bà dòng dõi là Bà La Môn
Nên khi cuộc sống u buồn
Không như ý nguyện, lại luôn não phiền
Thì nên hủy xác thân liền
Tự thiêu để được sinh lên cõi trời
Đời sau sung sướng tuyệt vời
Bao nhiêu tội lỗi tức thời tiêu tan,
Trước khi thiêu nên lập đàn
Cúng dường châu báu vô vàn thành tâm
Cúng cho thầy Bà La Môn
Để nhờ chú nguyện gieo muôn phước lành,
Theo lời chỉ dẫn ngọn ngành
Bà Đề Vi chất củi thành đài cao
Rồi chờ người phóng lửa vào
Tự thiêu thân xác, xả bao tội tình.
*
Trong vùng có vị tu hành
Được tin vội đến nhiệt thành thăm nom
Biện Tài, tên vị sa môn
Nghe xong câu chuyện ôn tồn giảng ngay,
Bà Đề Vi lắng nghe thầy
Lời từ vang vọng gieo đầy gấm hoa:
“Bao nhiêu tội chướng gây ra
Luôn do tâm thức người ta khởi đầu
Nào do thân thể mình đâu
Dù thiêu nào xóa được mau tội tình,
Tâm lành thời quả báo lành
Tâm gieo nhân dữ, quả thành dữ thôi.
Khi bà thiêu đốt thân người
Thế nào tâm cũng tức thời khổ đau
Làm sao mong diệt được mau
Tội tình chồng chất trước sau nhiều bề
Mà mong có quả lành về;
Cũng như người bệnh dầm dề lâu nay
Giờ ai đánh mắng đọa đày
Sao sầu não chẳng vương ngay vào mình
Làm sao giữ được tâm lành;
Giờ bà muốn diệt tội tình lâu nay
Muốn thiêu, muốn đốt thân này
Lửa mang đau đớn tới ngay tức thì
Tâm sinh khổ não kể chi
Chết rồi đọa xuống âm ty ngay liền
Thế là khổ lại khổ thêm
Nơi miền địa ngục não phiền gia tăng.
Lấy thêm thí dụ rõ ràng
Bò càng kéo nặng lại càng ghét xe
Bò bèn đạp gãy xe đi
Tưởng rằng nặng nhọc có bề thoát qua
Nào ngờ xe gãy tháo ra
Bỏ đi xe gãy, thay qua xe lành
Ách kia lại xiết cổ mình
Bò đâu thoát được khổ hình gian nan.
Ai còn nghiệp tội đầy tràn
Dù cho có đốt trăm ngàn tấm thân
A Tỳ địa ngục vẫn gần,
Làm sao chỉ có một lần tự thiêu
Mà mong tội lỗi hết theo.
Tâm mà tạo ác đủ điều khác chi
Như mây che khuất trăng kia,
Tâm mà hối cải chuyển đi làm lành
Như là ngọn đuốc lung linh
Phá tan tăm tối, u minh chập chờn
Bao nguồn gốc nghiệp thế nhân
Do Thân, Khẩu, Ý xoay vần tạo ra,
Muốn trừ diệt hết tâm tà
Chân thành sám hối! Thiết tha tu hành!”
*
Sau khi giảng giải điều lành
Thầy Biện Tài lại nhiệt thành dạy thêm:
“Nhớ Mười Điều Thiện chớ quên
Hàng ngày bà cố gắng nên thực hành!”
Bà Đề Vi hiểu ngọn ngành
Trong lòng hoan hỷ chân thành cúng dâng
Vừa châu báu, vừa bạc vàng
Thỉnh thầy ở lại giúp hàng chúng sinh.
Thầy không nhận, nói tâm tình:
“Những đồ quý báu tu hành cần đâu
Nếu bà đã hiểu đạo mầu
Mang Mười Điều Thiện truyền mau cho người
Đó là một cách tuyệt vời
Trả ơn thiết thực cho nơi cửa Thiền
Cúng dường Pháp là ưu tiên
Đạo vàng gieo hạt, tâm hiền nở hoa!”
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(thi hóa, phỏng theo Truyện Cổ Phật Giáo)
_______________________________________________