Kể từ khi xã hội hiện đại mở ra nhiều niềm vui tình dục, một số người tự hỏi tại sao tu sĩ lại giữ giới sống độc thân. Điều này liên quan đến mục đích tâm linh của chúng ta.
1. Ở cấp độ đầu tiên của tu tập, trong bản chất con người, việc dâm dục sẽ bắt nguồn cho việc luân hồi (saṃsāric), nên ở đây để giảm dần mức độ nặng nề của ái dục và tránh mười điều bất thiện như đã nêu trên. Nhiều người được khuyến khích không hưởng thọ nhục dục cực đoạn, từ bỏ những hành vi tình dục bạo hành không khôn ngoan hoặc tạo ra nỗi đau và nhầm lẫn cho bản thân hoặc người khác. Tuy nhiên, sử dụng hợp lý tình dục giữa vợ chồng là được phép cho các Phật tửtại gia. Thiền sư Thích Nhất Hạnh, một nhà sư Việt Nam nổi tiếng, xem tình dục mà không tình thương hiểu biết là tình dục không khôn ngoan. Mặc dù điều này không được đề cập trong kinh Phật, nhưng tôi nghĩ điều đó là đúng. Tình yêu đối với người bạn đời và ý thức trách nhiệm là quan trọng cho sự ổn định và lâu dài của một mối quan hệ nam nữ.
2. Ở cấp độ thứ hai của tu tập, chúng ta không còn tìm kiếm những thú vui luân hồi (saṃsāri) nữa mà muốn vượt xa saṃsāra. Vì ái dục là một trong những nguyên nhân chủ yếu của saṃsāra, chúng tamuốn thoát ra khỏi sự dính mắc vào các đối tượng của năm căn là rất quan trọng. Trong tất cả các hình thức chấp thủ, ái dục là cực kỳ phức tạp và khó bởi vì nó liên quan đến tất cả năm căn cộng với ý căn. Như vậy, đức Phật khuyên những người tìm kiếm tự do khỏi tham ái. Tại thời điểm này của đạo lộ này, chúng ta phải đối mặt và đi ngược lại những khuynh hướng có thể được coi là bản chất hình thường của con người và là một phần của đòi hỏi sinh học, bao gồm cả ham muốn tình dục.
Mục đích của chúng ta bây giờ là giải thoát, vậy cần ngăn chặn các chấp trước vào quan hệ tình dụcnày. Mặc dù ái dục phát sinh tự nhiên trong cơ thể chúng ta, nhưng chúng ta phải kiểm soát nó. Do đó, việc thọ giới xuất gia được thực hiện với quyết tâm thoát khỏi saṃsāra và bao gồm một giới cấmnghiêm ngặt là không đụng chạm tình dục.
Các lực sỹ với mục tiêu cao phải bỏ các hoạt động làm cản trở khả năng đạt được mục đích của họ. Họ sẵn sàng kiêng ăn một số thực phẩm, tránh xã giao rộng và chỉ dành thời gian cho việc huấn luyện phù hợp. Sự huấn luyện của họ không phải là đàn áp không lành mạnh nhưng là cần thiết và có khả năng để thực hiện mục tiêu mong muốn của họ.
Tương tự như vậy, các tu sĩ sẵn lòng từ bỏ mối quan hệ tình dục và những khoái cảm nhục dục lạc vì những điều này không thể đạt được các mục tiêu tinh thần giải thoát của họ. Nhiều nhân tố trong việc lựa chọn làm thế nào, hoặc có nên sử dụng tình dục và những điều này mỗi cá nhân cần xem xét cẩn thận cho mình. Đức Phật không nói rằng tất cả mọi người phải từ bỏ hoạt động tình dục bởi lẽ đó là sự lựa chọn riêng. Tuy nhiên, nếu trở thành tu sĩ, họ phải độc thân. Không có gì gọi là “nhà tu với vợ hay chồng”!
Đức Đạt Lai Lạt Ma 14th & Ni Sư Thubten Chodron
Thích Đạo Tỉnh & Ni sư Thích Nữ Giới Hương dịch Việt
