Thoắt cái mà nghệ sĩ Kim Cương rời sàn diễn hơn 20 năm. Hai mươi năm biết bao chuyện bể dâu dời đổi, nhưng khán giả vẫn nhớ đến bà, nhớ những vai diễn của bà.
Đó là cô Diệu (trong Lá sầu riêng), má Tư (trong Bông hồng cài áo), cô Bích, cô Bê (trong Dưới hai màu áo), Lan (trong Lan và Điệp)… Và trong lòng công chúng mộ điệu, bà vẫn mãi là một kỳ nữ Kim Cương…
NSND Bảy Nam và NSND Kim Cương trong vở “Lá sầu riêng”
Nghệ sĩ nhân dân (NSND) Kim Cương không chỉ nổi tiếng qua những vai tuồng trên sân khấu, mà giữa đời thường, bà còn nổi tiếng là một người con rất có hiếu với mẹ – cố NSND Bảy Nam.
Sinh thời, trong một lần trả lời phỏng vấn, NSND Bảy Nam đã chia sẻ: “Tác phẩm ưng ý nhất đời tôi chính là con gái Kim Cương”. Và ngược lại, với NSND Kim Cương thì mẹ cũng là tất cả: là người đã có công sinh thành dưỡng dục, là một người thầy trên sân khấu và cũng là một người bạn diễn ăn ý đã góp phần nâng đỡ, đào tạo ra một “kỳ nữ” Kim Cương.
Vốn dĩ là một Phật tử, nghệ sĩ Kim Cương luôn nằm lòng lời Phật dạy: “Tâm hiếu là tâm Phật, hạnh hiếu là hạnh Phật”. Cho nên, với mẹ, những gì làm được cho mẹ vui, nữ nghệ sĩ đều luôn cố gắng chu toàn. Bà chia sẻ: “Người ta thương mẹ thì mua sắm quần áo, hột xoàn… còn tôi, thương mẹ thì viết tuồng cho mẹ diễn. Bởi là một nghệ sĩ, tôi hiểu tâm trạng của người nghệ sĩ: Không có món quà nào quý giá cho bằng có được những vai diễn mà mình ưng ý”.
NSND Bảy Nam cùng con gái Kim Cương và NS Hồng Nga – người thay bà đóng vai bà mẹ trong vở Lá sầu riêng – đêm Những cánh chim không mỏi của NSƯT Kim Cương – Ảnh: T.T.D/ TTO
Sau khi NSND Bảy Nam qua đời, có những đêm ngồi một mình, NSND Kim Cương mới chợt nhận ra một điều: Tất cả những gì mình làm cho mẹ khi còn hiện hữu thật ra là mình làm cho chính mình. Bởi những điều đó đã an ủi, xoa dịu nỗi đau mất mẹ trong lòng bà rất nhiều. Và lẽ dĩ nhiên, trong cuộc sống, nữ nghệ sĩ cũng không thể tránh khỏi những sơ sót khiến mẹ buồn phiền, thì giờ đây, những việc đó như những hình phạt đối với bản thân bà. Vì vậy “Chúng ta thương cha mẹ, báo hiếu cho cha mẹ đừng hẹn hôm nay hay ngày mai. Bởi cha mẹ già như chuối chín cây. Hãy làm tất cả những gì khi mình còn có thể, đừng để khi cha mẹ mất rồi mới tiếc nuối, buồn đau”, NSND Kim Cương nhấn mạnh.
NSND Kim Cương đã quy y với Hòa thượng Thích Thanh Từ và được Sư ông ban cho pháp danh Từ Huệ. Bà còn nhớ, ngày ấy, có lần bà bị thất tình đến nỗi muốn tự tử. Trước khi tìm đến cái chết, bà tìm về núi Phụng Hoàng, quỳ dưới chân Ân sư khóc nức nở. Bà xin Thầy làm cho một lễ sám hối với Phật thật long trọng rồi bà sẽ… chết. Thầy ngồi yên, nhìn đệ tử khóc cho thỏa cơn buồn tủi, sau đó ân cần chỉ dạy: “Con ơi, ở đời, mình phải biết chấp nhận những chuyện mình muốn mà không được. Những cảm thọ trong đời như áng mây trôi qua bầu trời xanh. Con thấy đám mây đó đẹp, muốn ôm hoài cũng không được. Còn những đám mây xám, u ám, con muốn xua đi nhanh cũng không thể. Từ từ nó hết. Có sanh, có diệt, có hợp, có tan. Con ráng đi, rồi mọi chuyện sẽ qua thôi”.
Lúc ấy bà chỉ một mực nghĩ rằng, khổ quá thì làm sao mà qua được. Nhưng quả là mầu nhiệm, một việc qua, hai việc trôi qua, rồi mọi việc đều dần qua, đến nỗi sau này khi nghĩ lại, bà thầm cười: “Sao hồi đó mình ngu quá, nếu chết rồi có phải uổng không?!”.
Bà cho rằng Phật pháp đã thay đổi hẳn cuộc đời mình, đặc biệt là ở cách nhìn đời, nhìn sự việc. Là một nghệ sĩ ở trên đỉnh cao của danh vọng, ngày rời sân khấu, có nhiều lúc bà cảm thấy hụt hẫng, chơi vơi. Nếu bà không nhờ chữ “Buông” của Hòa thượng Ân sư dạy, cứ khư khư giữ mãi ánh hào quang của dĩ vãng thì ắt hẳn bà sẽ rất đau khổ.
Ngoài những thành tựu trên sân khấu, NSND Kim Cương còn được biết đến qua những công tác thiện nguyện. Nhiều năm qua, bà giữ chức Phó Chủ tịch Hội Bảo trợ người khuyết tật và trẻ mồ côi TP.HCM. Với bà, từ thiện là một đường bay không có điểm dừng. Bà kể, có lần, sau khi tặng quà xong, trên đường trở về, đứng trên mũi tàu, bà nhìn xuống chân mình, ống quần cái cao, cái thấp; dép thì chiếc mất, chiếc còn… do phải lội sình vào tận trong xóm sâu; tóc tai thì gió thổi tung làm cho rối bù… Bất chợt bà mỉm cười một mình, tự hỏi: “Kỳ nữ Kim Cương đây sao?”.
Giờ đây, tuy tuổi đã cao, sức khỏe không còn như trước, nhưng dịp Tết, bà vẫn cố gắng tổ chức chương trình Nghệ sĩ tri âm để tặng quà cho các nghệ sĩ, soạn giả, nhạc công, công nhân hậu đài… có hoàn cảnh khó khăn. Bà cũng sáng lập quỹ học bổng mang tên của cố NSND Bảy Nam để hỗ trợ cho con em nghệ sĩ nghèo.
NSND được yêu thương với hoạt động từ thiện
Hiện NSND Kim Cương đang thực hiện ghi âm quyển hồi ký Sống cho người, sống cho mình của bà. Trong audio hồi ký này, bà sẽ góp giọng với tư cách người dẫn chuyện, chuyên viên lồng tiếng Thy Mai là giọng kể chính, đạo diễn Đạt Phi sẽ đảm nhận phần hậu kỳ và lồng tiếng cho các vai kép chính. Dự án sẽ còn có sự tham gia của một số tên tuổi khác như: NSƯT Thành Lộc, NSƯT Hữu Châu…
Tiểu Trúc/ Báo Giác Ngộ
