Thời gian gần đây trên các trang báo giấy, báo mạng tràn ngập thông tin phê phán việc các chùa làm lễ cầu an, dâng sao giải hạn v.v., nhân đây tôi muốn chia sẻ với mọi người về những cảm nhận và trải nghiệm thực tế của tôi, mong sao mọi người có thể hiểu đúng và cùng suy ngẫm, để không bị lạc vào mê tín và cũng không đi theo các trào lưu một cách mù quáng.
Tôi tin rằng, là người Việt Nam ở thế hệ 7X trở về trước thì không ai không có những suy nghĩ giống tôi khi xưa, khi còn nhỏ tôi đã bị ảnh hưởng từ ông bà, bố mẹ và những người xung quanh về các quan niệm như năm mới phải tìm người hợp tuổi xông nhà, đầu năm xuất hành hướng nào, nhà ở phải hướng nào cho hợp tuổi mình, sao nào xấu phải giải hạn, thậm chí ra khỏi cửa đi xa là phải tìm người đón ngõ v.v., nói chung có quá nhiều tập tục khiến mình không được vui vẻ, nhất là khi gặp phải nghịch cảnh không như ý mình.
Khi lớn lên lập gia đình rồi, những tập tục đó vẫn cắm dễ trong tôi, mỗi năm khi tết đến đều phải hỏi về ngày giờ xuất hành đầu năm, người xông đất v.v., hằng năm đều đến các cửa điện để dâng sao giải hạn, còn nhớ cách đây 10 năm tôi đi giải sao đã tốn chi phí 2 triệu đồng, tất nhiên là lễ cho 1 gia đình nhà tôi thôi, nhưng chỉ được làm lễ 1 lần vào ngày đầu năm, ngoài ra đến cuối năm tùy tâm mình đến cửa điện lễ tạ. May sao khi biết các chùa cũng làm lễ cầu an và dâng sao giải hạn, tôi liền tìm đến một ngôi chùa gần nhà tìm hiểu và bắt đầu xin làm lễ ở đó, với một khoản chi phí rất nhỏ, mà được nhà chùa làm lễ cho 12 lần/ năm, điều này đồng nghĩa với việc nếu rảnh rỗi tôi được đến chùa lễ Phật 12 lần, điều khác biệt lớn nhất ở đây là ngoài việc lễ Phật, trước mỗi khóa lễ các Thầy đều giảng giải sơ qua về Phật pháp, tháo gỡ cho mình nhiều nút thắt trong lòng.
Khi đến chùa rồi tôi mới biết, hóa ra nhà chùa dùng từ “dâng sao giải hạn” là để làm an lòng và thỏa mãn nhu cầu của người dân, dẫn dắt người dân đến với Phật giáo, sau đó mới chỉ dẫn họ tìm hiểu Phật pháp. Quả thực, cách hành lễ dâng sao giải hạn của nhà chùa hoàn toàn khác biệt, được nghe các Thầy và các Già tụng kinh Dược Sư – Thập nhị nguyện của Bồ-tát, tụng kinh Phổ Môn, phát nguyện hồi hướng công đức cho tất cả chúng sinh v.v., khi tụng kinh nào Thầy đều có nói cho mọi người biết, ví dụ “bây giờ chúng ta cùng tụng kinh Phổ Môn”, những lần đầu tôi như gà mắc tóc, chỉ biết lắng nghe, sau đó mới tìm kiếm kinh sách để tìm hiểu, ví dụ kinh Phổ Môn, là phẩm thứ 25 trong kinh Diệu Pháp Liên Hoa, gọi đầy đủ là Quán Thế Âm Bồ Tát Phổ Môn Phẩm, gọi tắt là Phổ Môn Phẩm. Trong khi tụng niệm, chúng ta thường gọi là kinh Phổ môn. Toàn bộ nội dung kinh nói về tâm đại bi vô cùng của Bồ-tát Quán Thế Âm. Bằng lòng từ bi ngài hiện thân trong khắp mọi cảnh giới khác nhau, mang đến sự yên vui cho tất cả chúng sinh v.v. Công hạnh tu tập của các vị Bồ-tát ngay từ lúc phát nguyện tâm Bồ-đề đã lấy việc phụng sự, cứu vớt chúng sinh làm mục đích chính. Ngay cả việc thành tựu quả Phật cũng được các ngài xem như một phương tiện để có thể làm lợi ích tốt nhất, nhiều nhất cho tất cả chúng sinh, chứ không phải để riêng bản thân mình được thoát khổ.
Qua đây có thể thấy rõ rằng, khi đến chùa tham gia nghi lễ gọi là “dâng sao giải hạn”, về thực chất là lễ tụng kinh tập thể, hoàn toàn không có ý nghĩa là khẩn xin bề trên ban phước giáng họa như rất nhiều người lầm tưởng, cũng không phải hoạt động mê tín dị đoan như mọi người từng nói, mà là quay về quán xét tự tâm, nguyện làm việc thiện như lời Phật dạy trong kinh, vì khi chính miệng mình đọc tụng theo kinh, thì giống như bản thân mình đã tự phát nguyện làm những việc tốt đó, vì mỗi bộ kinh là một câu chuyện kể về lời Phật dạy cho một vị Phật tử nào đó. Khi chúng ta đã hiểu và làm đúng như vậy, mọi sự bất an trong lòng sẽ được xua tan, đặc biệt khi được hòa chung vào không khí trang nghiêm cùng với lời tụng kinh ngay trong khóa lễ, chính giờ phút ấy lòng đại bi của bản thân mình đã được sinh khởi và ít nhất là được nuôi dưỡng trong tâm thức ngay trong buổi lễ. Sau buổi lễ, nếu tiếp tục dành thời gian để tìm hiểu về ý nghĩa hay đọc tụng những kinh ấy, chắc chắn sẽ chiêm nghiệm ra nhiều điều về cuộc sống quanh mình, thậm chí hiểu ra những nguyên nhân đã gây ra bất an cho ta trước đó. Điều này chẳng phải là thứ mà chúng ta hằng mong muốn sao!
Có thể thấy, các chùa đã khéo léo dùng lực phương tiện, tùy vào trình độ của mỗi người, tùy vào tuổi tác già trẻ lớn bé, dần dần dẫn dắt người dân học tập Phật pháp một cách tự nguyện, vì thông thường khi tai đã nghe thì ắt sẽ tìm hiểu, khi đã tìm hiểu thì sẽ thông tỏ, khi đã thông tỏ thì lòng tin kiên cố, mà đạo Phật là đạo của từ bi, trí tuệ, nếu tin và làm theo đúng lời Phật dạy, thì chẳng phải chúng ta đã được sống cuộc đời an lạc ngay trên trần gian rồi hay sao!
Bằng những trải nghiệm thực tế của mình, tôi mong mọi người có cái nhìn khách quan hơn, muốn hiểu được thì bạn phải tham gia thực tế, đừng chỉ nghe qua câu từ mà đã đoạt định là hoạt động mê tín dị đoan, về thực chất chỉ là một trong những phương tiện mà Phật đã dạy để hoằng dương Phật pháp, lợi lạc quần sinh mà thôi. Thiết nghĩ những người đã và đang tham gia các khóa lễ này, đều cảm thấy khóa lễ rất có ý nghĩa đối với những người không có nhiều thời gian và tiền bạc như tôi, chí ít một năm cũng được đọc tụng 12 lần những phẩm kinh quen thuộc, mỗi lần như vậy lại thấy tâm mình yên tĩnh, nhẹ nhàng, tinh thần yên vui. Đấy là chưa kể đến, với số tiền khiêm tốn khoảng 200 ngàn/12 tháng, mà sau mỗi khóa lễ mọi người đều được 1 phần lộc là 1 quả chuối và 1 phẩm oản, đôi khi tôi tự hỏi, như vậy chẳng phải mình không mất đồng nào mà còn được học Phật pháp miễn phí sao? Ngoài ra, những người có cơ duyên và trí tuệ hơn, thì còn đi sâu vào nghiên cứu, tìm hiểu về giáo lý nhà Phật, như vậy là các chùa đã hoàn thành một phần nhiệm vụ hoằng dương Phật pháp, phổ độ quần sinh rồi!
Hồng Minh
